In de eerste week van november behandelt de gemeenteraad de begroting van 2020. U kunt reageren tot 1 november door een mail te sturen naar fractie@haarlem.christenunie.nl met als onderwerp “Bezuinigingen Haarlem”. Hieronder vindt u een toelichting op de situatie,

Oorzaken tekort

De tegenvallers komen met name door een optelsom van maatregelen van het Rijk. Allereerst blijken de uitgaven voor jeugdzorg voor de meeste gemeenten in Nederland veel hoger te zijn dan een paar jaar geleden verwacht. Het Rijk heeft hier inmiddels een deel van gecompenseerd maar er zijn nog steeds tekorten. Ook is nog niet zeker of het Rijk ook vanaf 2022 de tekorten gaat compenseren al hebben gemeenten bij uitzondering wel toestemming gekregen om in hun begroting alvast rekening te houden met deze compensatie. Het Rijk heeft namelijk wel de intentie om het tekort te compenseren maar wil eerst zeker weten dat de extra kosten structureel zijn. In Haarlem gaat dit om 2 miljoen euro. Haarlem gaat er net als de meeste gemeenten vanuit dat dit bedrag ook vanaf 2022 wordt gecompenseerd dus dit is niet meegenomen in de bezuinigingstaakstelling. Anders had er voor 12 miljoen bezuinigd moeten worden.

Een onzekere factor zijn de gelden voor de WMO. Vanaf komend jaar is de eigen bijdrage niet meer inkomensafhankelijk. Er geldt een vast maximaal bedrag per maand van 17,50 euro. Doordat dit veel lager is dan de eigen bijdrage die inwoners in 2019 betalen is de verwachting dat de vraag naar WMO hulp zal stijgen en daarom de kosten voor de gemeente.

Grootste tegenvaller voor gemeenten is de uitkering uit het Gemeentefonds. Dit budget van het Rijk voor de gemeenten is de grootste inkomstenbron van gemeenten. Met het Rijk is afgesproken dat dit budget stijgt als het Rijk meer geld gaat uitgeven en daalt als het Rijk minder geld gaat uitgeven. Het laatste jaar is het Rijk onverwachts veel minder geld gaan uitgeven. Dit komt doordat allemaal projecten op de plank blijven liggen. In totaal gaat dit om 10 miljard euro. Gemeenten hebben veel meer vaste lasten en minder projecten en geven hun geld doorgaans wel uit zoals gepland. Het gevolg is dat alle gemeenten onverwachts moeten bezuinigen, zelfs al in het lopende jaar 2019. Inmiddels heeft de Tweede Kamer op initiatief van de ChristenUnie en D66 uitgesproken dat dit systeem geëvalueerd moet worden en dat de schommelingen in het budget minder moeten worden. Het duurt echter enige tijd voordat hiervoor een nieuw voorstel is uitgewerkt. De kans is groot dat er pas voor het begrotingsjaar 2021 een oplossing komt.

Bezuinigingsvoorstel college

Op een begroting van circa 530 miljoen euro is 10 miljoen bezuinigen behoorlijk veel. Een groot deel van de uitgaven van de gemeente is namelijk verplicht en daar kun je niet op bezuinigen. Denk bijvoorbeeld aan uitkeringen. Het college heeft een pakket aan maatregelen bedacht. Dit varieert van kleine bezuinigingen van enkele tienduizenden euro’s tot enkele grote bezuinigingen. Bij die grote bezuinigingen gaat het bijvoorbeeld om verhoging van de parkeertarieven (1 mln), verhogen van de OZB (1 mln), versobering huishoudelijke ondersteuning voor nieuwe gevallen (0,5 mln), soberder onderhoud en verbetering openbare ruimte (1 mln).

Denk mee!

Het totale bezuinigingspakket kunt u hier lezen (22 blz.). Hier zitten echter ook lastige besluiten bij die wij als ChristenUnie liever niet zouden nemen. Wij zijn daarom benieuwd naar uw mening:

1. Welke bezuinigingen vindt u prima?
2. Welke bezuinigingen bent u het niet mee eens?
3. Heeft u alternatieve voorstellen waar beter kan worden bezuinigd?

Wilt u meer weten? Lees dan de complete begroting (317 blz.). Het bezuiniginigspakket staat hier overigens alleen op hoofdlijnen in omdat dit pas verder is uitgewerkt toen de begroting al klaar was. Wilt u de begroting in één oogopslag zien? Dat kan! Kijk dan op blz. 7 van de begroting of open dit document.

Uw suggesties zijn van harte welkom bij de ChristenUnie-fractie. Als fractie streven we er naar te zorgen dat de gemeentelijke begroting in evenwicht blijft. Haarlem heeft immers nog steeds een forse schuld en die mag bij voorkeur niet groter worden. Toch hopen wij met uw hulp oplossingen te vinden om een aantal vervelende bezuinigingen ongedaan te kunnen maken.