Er is veel onrust ontstaan in Haarlem Zuidwest over de bouwplannen. De gemeente wil in het gebied rond het spoor tussen Westergracht en Haarlem Hoog circa 2100 woningen bouwen. De eerste 600 woningen zijn al in aanbouw bij Plaza West (het voormalige station voor de posttreinen bij de Westergracht). De andere woningen moeten komen op de plek van de autoboulevard en op het verouderde bedrijventerrein rond de Stephensonstraat ten zuiden van de Pijlslaan.

Als eerste stap voor deze bouwplannen is een concept ontwikkelvisie geschreven. Dit concept gaat nu de inspraak in. De gemeenteraad mag in deze fase zijn mening geven maar neemt nog geen besluiten. Pas na de inspraak zal er opnieuw een debat zijn over het definitieve voorstel voor de ontwikkelvisie. Daarna volgen nog de concrete bouwplannen waarvoor nog een stedenbouwkundig plan zal worden opgesteld.

De concept ontwikkelvisie laat zien met welke onderwerpen er allemaal rekening moet worden gehouden. Zo moeten er extra voorzieningen komen zoals een basisschool en moet er ruimte komen voor een extra voetbalveld voor Geelwit. Ook wil de gemeente meer groen in het gebied en ruimte voor een betere ontsluiting voor fietsers. De ontwikkelvisie zegt echter nog weinig over hoe het eruit komt te zien. Dat wordt pas later duidelijk als er een stedenbouwkundig plan ligt. Bewoners zijn echter bang dat de bebouwing te massaal wordt. Passen die 2100 woningen wel in het gebied? Deelnemers aan een meedenkgroep zijn opgestapt omdat die 2100 woningen van de gemeente niet ter discussie mocht staan. Ook wil de gemeente hier 50% sociale huur realiseren waar voor de hele stad de norm op gemiddeld 40% is gezet. De achterliggende gedachte is dat in Haarlem de meeste sociale huurwoningen ten oosten van het Spaarne staan. Het college wil sociale huurwoningen beter spreiden over de stad en daarom een groter deel van de bouwopgave voor sociale huur aan de westkant van de stad realiseren. Een deel van de bewoners van Haarlem Zuidwest is het hier niet mee eens en wil minder sociale huur.

Een ander pijnpunt is dat er mogelijk een woon of kantoortoren komt bij de Westelijke Randweg op een deel van het volkstuinencomplex Nooit Rust. Niet alleen de gebruikers van de Volkstuinen zijn hier tegen maar ook de complete gemeenteraad van Heemstede, dit terrein ligt namelijk precies op de gemeentegrens. Er sprak zelfs een raadslid van deze gemeente in namens alle andere partijen. De meeste partijen van de Haarlemse raad vinden dat er in ieder geval een alternatieve locatie moet komen voor de volkstuinen. Of een meerderheid de bouw van de toren uiteindelijk zal steunen is nog de vraag. Dat zal waarschijnlijk pas blijken als het stedenbouwkundig plan is verschenen.

Grootste pijnpunt is echter de ontsluiting van de hele zone. Het gebied is ingeklemd door Westelijke Randweg, Leidsevaart en de spoorlijn Haarlem-Leiden. Tijdens spitsuren is het al erg druk op de weg. Bewoners maken zich zorgen dat het gebied vastloopt als er straks 2100 woningen bijkomen. Het college zet in op een transitie van mobiliteit: meer gebruik van fietsen en OV en gebruik van deelauto’s. Maar gaat dit lukken? Bewoners willen weten wat de gemeente concreet gaat doen aan de knelpunten die in de ontwikkelvisie staan genoemd. Hoe worden kruispunten straks ingericht. Het college ziet mogelijkheden om kruispunten te verbeteren, maar details daarover staan nog niet in deze ontwikkelvisie. En samen met de ChristenUnie pleiten veel partijen voor een nieuw station in het gebied.

Lees hieronder de bijdrage van raadslid Frank Visser aan het debat:

Voorzitter, de ChristenUnie wil veel woningen bijbouwen in Haarlem, want de vraag is groot en de wachtlijsten zijn veel en veel te lang. Voor sociale huurwoningen is dit inmiddels bijna 9 jaar, een paar jaar geleden was dit nog 6 jaar. Er moet wat gebeuren.

Bouwen in een bestaande stad is complex, en dat zien we wel vandaag aan de grote opkomst van het publiek en de vele insprekers. Het is van belang bij zo’n groot project dat omwonenden het gevoel hebben dat hun mening serieus wordt genomen. Rond het doel van 2100 woningen is het helaas toch mis gegaan. Het gevolg zien we vanavond met een zuidwesterstorm.

Voor de ChristenUnie is belangrijkste eis dat de leefomgeving prettig is, dus veel groen en dat de mobiliteit goed geregeld is. Ik zie dan in zuidwest vooral kansen om dit gebied veel mooier te maken. Dat vraagt wel strakke regie van de gemeente en duidelijke kaders voor ontwikkelaars want er zijn ook risico’s.

Ik snap dat bewoners zich zorgen maken over 2100 woningen, dat is gewoon een groot aantal. Maar ik krijg uit stukken de indruk dat dit wel kan passen. Dat kunnen we echter pas bij stedenbouwkundig plan goed beoordelen. Misschien kan nog wel wat meer, misschien moeten we toch concluderen dat het er minder moeten worden. Daar is de meedenkgroep keihard bij nodig.

Aantallen woningen zeggen overigens volgens de ChristenUnie niet zoveel. Het maakt heel erg verschil of het om 2100 woningen van 50m2 gaat of om 2100 woningen van 150m2. 50% sociaal kan ook prima maar is voor de ChristenUnie zeker geen doel op zich.... Doel is de wachtlijsten omlaag brengen. Als door de 50% eis inpandig parkeren of een parkeergarage onbetaalbaar wordt dan eindigen we met minder woningen in totaal en straten vol geparkeerde auto’s. We kunnen ook meer sociale huurwoningen krijgen door volop in te zetten op doorstroming. Het gaat om het resultaat onder de streep!

Wat betreft volkstuinen van Nooit Rust vinden wij dat als er gebouwd wordt dat er dan een alternatieve locatie voor de tuinen moet komen. Ook hebben we grote zorgen bij de voorgestelde ontsluiting. Er is immers maar 1 optie vlak bij het drukke kruispunt met de Westelijke Randweg. Ook vind ik het vreemd dat de ontwikkelvisie vaag is over de bouwhoogte. Waar elders in het gebied de marges smal zijn wordt hier gesproken van een gebouw met gemiddeld minimaal 6 en maximaal 12 verdiepingen. Dat is wel een heel groot verschil, zeker als je nog meeneemt dat dit een gemiddelde is, er kunnen ook hoogteaccenten zijn met nog veel meer verdiepingen. Kortom: het kan nog alle kanten op met dit gebouw. Ook vind ik het vreemd dat er bij dit gebouw ineens ook sprake kan zijn van kantoren. Waarom is dat? We wilden toch zoveel mogelijk woningen?

Twee punten wil de ChristenUnie veel scherper in de ontwikkelvisie. een nieuw station bij de Westergracht moet hier gewoon deel van uitmaken. anders loopt dit gebied vast. het station staat nu veel te vrijblijvend in het stuk. We moeten met spoed hiervoor onderzoek starten zodat we weten wat er nodig is qua ruimte en geld en qua inpassing in omgeving. Ik denk dat je dan ruimte moet hebben voor 4 sporen zodat Intercity’s de Sprinters kunnen inhalen want het baanvak Haarlem-Leiden is druk en wordt nog drukker. Ook moet daarbij studie worden gedaan naar een tunnel onder het spoor bij Pijlslaan en/of Westergracht. 

De ChristenUnie vraagt de wethouder dit onderzoek snel te starten zodat resultaten nog dit najaar aan de staatssecretaris kunnen worden voorgelegd bij de jaarlijkse bestuurlijke overleggen MIRT (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport). Ook vragen wij lobby door de gemeenten met als doel dat het station wordt opgenomen in de Vervoerconcessie voor het hoofdrailnet vanaf 2025. De ChristenUnie overweegt op dit punt een motie.

Een station kost al snel 10 miljoen euro en mogelijk meer want het emplacement moet worden aangepast. Tunnels reken ik dan zelfs nog niet mee. Dan moet gemeente wel met geld over de brug komen om het Rijk en de Provincie te verleiden ook mee te betalen aan het station. Dat geld hebben we als gemeente niet. En dan kom ik met tweede punt. wW moeten voor deze en andere ontwikkelzones regelen dat voor elke nieuwbouwwoning door de ontwikkelaar geld wordt gestort in mobiliteitsfonds. Afhankelijk van grootte van de woning gemiddeld 10.000 euro. Dat moet vanaf dag 1 de eis zijn voor de ontwikkelaars. Als we dat doen levert dat in dit gebied 15 miljoen op (eerste 600 woningen zijn immers al in aanbouw dus daar kan het helaas niet meer). Doen we dat niet dan komt het station er nooit want het Rijk en de provincie hebben nu andere prioriteiten zoals het doortrekken van de Noordzuidlijn naar Schiphol. Doen we dat wel dan heb ik goede hoop op komst van het station.

Is de wethouder bereid voordat handtekeningen worden gezet met projectontwikkelaars het mobiliteitsfonds te regelen?

Voorzitter mijn conclusie: de ChristenUnie steunt het verder uitwerken van de ontwikkelvisie. Wel vragen wij de wethouder: doe voor het mobiliteitsfonds en het station snel uw huiswerk en ga met volle kracht en met al uw charmes lobbyen in Den Haag en aan de Paviljoenslaan om Haarlem zuidwest het station te bezorgen dat dit stadsdeel verdient!

2e termijn

• De wethouder noemde voor het nieuwe station dat hij in gesprek wilde gaan met NS en ProRail. Prima natuurlijk maar hij moet vooral met de staatssecretaris gaan praten want die beslist hierover. En dat moet niet vrijblijvend zijn. We moeten als gemeente voordat de wethouder op pad gaat ons huiswerk doen en dus serieus onderzoek doen naar het station. En ja, dan zullen we ook NS en ProRail moeten overtuigen.
• Ik heb de wethouder niet gehoord over regelen van mobiliteitsfonds voordat anterieure overeenkomsten worden gesloten.
• En ik heb wethouder niet gehoord over de opmerkelijke floor space index bij Nooit Rust waardoor de maximale massa van het gebouw 2x zo groot is als de minimale massa.