Voorzitter, het wordt hier steeds warmer in de Raadszaal maar ook ik sluit mij aan bij de warme en soms kritische woorden van enkele van mijn oppositievoorgangers. Ik wil namens de ChristenUnie de fracties D66, PvdA, GroenLinks en CDA feliciteren met het bereikte coalitieakkoord.
Er staan onze stad forse opgaven te wachten, met name in het sociale domein en op financieel gebied.

Mooi dat er geld komt voor de reductie van de financiële schuld van de gemeente. Ik lees echter nergens met hoeveel euro de schuld de komende periode zal worden teruggebracht. Is mevrouw Pippel als fractievoorzitter van de grootste coalitiefractie bereid zich vast te leggen op een doel voor halverwege en voor het eind van deze coalitieperiode?

We moeten als gemeente 10 mln per jaar gaan bezuinigen. De coalitie lijkt dat te doen maar reserveert tegelijkertijd 2 mln euro voor nieuw beleid  . En dan is er nog 8 ton die is ingeboekt voor de veiligheidsregio waar nu al een veto van andere gemeenten dreigt. Kan de coalitie aangeven hoeveel ze nu daadwerkelijk bezuinigt? Ik kom niet verder dan zo’n 7 mln. En dan zijn veel van die bezuinigingen ook nog onzeker of zelfs niet benoemd in het coalitieakkoord. 

Toch is de coalitie optimistisch en rekent op voordelige rekensaldo’s voor de algemene reserve. Maar als het weerstandsvermogen “ruim voldoende” is dan mag de helft worden ingezet voor het verlagen van de bezuinigingsopgave. Voorzitter, zolang de stad er financieel slecht voor staat moet je niet de teugels gaan vieren als het even iets beter lijkt te gaan. Als de coalitie nu had gezegd: we investeren de helft van een positief saldo in het wegwerken van onderhoudsachterstanden dan had mijn fractie hiermee ingestemd, dat is immers ook een soort schuld. Maar nee, de coalitie bezuinigt juist elk jaar 1 miljoen op onderhoud door het kwaliteitsniveau te verlagen. Nu wil de ChristenUnie daar nog over meedenken maar kan dhr. Van Driel van het CDA uitleggen waarom hij akkoord gaat met het ontstaan van nieuwe onderhoudsachterstanden zoals het akkoord stelt en dat er pas in 2016 wordt begonnen met schuldreductie?

Voorzitter dan het sociaal domein. Hier komt een reserve voor van 6 miljoen. Het is heel verstandig om geld opzij te zetten om risico’s op te vangen maar het is incidenteel geld. In 2016 is er nog maar 0,5 miljoen en daarna maakt de coalitie geen geld vrij. Heeft dhr. Fritz van de PvdA hiermee niet een basis gelegd voor nieuwe  pijnlijke keuzes in het sociale domein als er straks toch een groter beroep op voorzieningen wordt gedaan dan gedacht?

Voorzitter, een aantal zaken in het coalitieakkoord steunt mijn fractie niet. Minder regels is prima, maar 0,8 mln bezuinigen op handhaving lijkt ons te veel.  Ook steunt de ChristenUnie niet de verruiming van de sluitingstijden van de horeca. Natuurlijk staan er ook heel veel goede dingen in het coalitieakkoord zoals bijvoorbeeld een ander lotingsysteem. Alleen het is lang niet altijd concreet als dit voorstel. Zo heeft D66 ongetwijfeld ingebracht dat er meer bevoegdheden moeten worden gegeven aan originele burgerinitiatieven. Mooi maar wat gaan we hiermee doen? Komt er bijvoorbeeld voor elke wijk een wijkcontract mevrouw Pippel?

En dan GroenLinks: Mooi dat er niet wordt bezuinigt op Haarlem Klimaat Neutraal en op Natuur en Milieueducatie. Maar qua bereikbaarheid dreigt stilstand. Er wordt 0,4 mln bezuinigd op beleidsontwikkeling hiervoor. Hiermee verdwijnen niet alleen de Mariatunnel en Bernhardtunnel naar de verre toekomst maar lijkt er ook weinig ruimte voor ambities voor OV en Fiets. Het coalitieakkoord spreekt wel over stimuleren van het gebruik van de fiets. Maar gaat de coalitie met het beperkte extra budget het doel uit haar eigen verkiezingsprogramma halen om Haarlem in 2018 fietsstad van Nederland te maken vraag ik aan de GroenLinks fractie? Kan de nieuwe coalitie toezeggen dat een uitgewerkt voorstel voor de fietssnelweg naar Amsterdam uiterlijk 1 november naar de gemeenteraad wordt gestuurd?  Er ligt notabene al geld hiervoor op de plank. Misschien gaat de HOV naar de Zuidas deels al in uitvoering de komende vier jaar zo lees ik. Is de coalitie bereid het collegeprogramma op dit punt aan te scherpen en toe te zeggen dat wethouder Sikkema uiterlijk maart 2018 de officiële opening zal doen?

Voorzitter ik rond af, de komende maanden zullen we nog genoeg spreken over alle details van het coalitieakkoord. Vanavond staat er een jonge enthousiaste groep wethouders te trappelen van ongeduld om aan de slag te gaan. Als welkomscadeau heb ik hier een glazen voorraadpot voor op de collegetafel. Van glas omdat ik hoop op een transparant college. De pot zit vol met muntdrop. Om het college steeds weer als hij bijna leeg is te herinneren aan de schuldenlast van de gemeente. Vrijwel elk besluit kost immers geld. Ik daag de wethouder financien uit deze pot goed te bewaken ook buiten vergaderingen om en tijdig aan te vullen zodat het weerstandsvermogen van het college goed blijft en de pot niet zal verdwijnen zoals de ambtsketen van de burgemeester. Mijn fractie heeft vertrouwen in deze bestuurders, maar voorzitter, dat zal dit team wel moeten waarmaken. De ChristenUnie verwacht een open houding naar de raad. Wij zijn een oppositiefractie maar voelen ons verantwoordelijk om constructief mee te denken. Uiteraard zullen wij waar nodig kritisch zijn. Mijn fractie bidt de nieuwe wethouders veel wijsheid en zegen toe bij het besturen van onze mooie Bollenstad. Ik dank u wel.