Raadslid Frank Visser: “Wij betreuren nog steeds het verdwijnen van het mantelzorgcompliment twee jaar terug. Wij vinden dat mantelzorgers deze kleine financiële waardering verdienen. Nu is er alleen jaarlijks een Dag van de mantelzorger”

Artikel 2.1.6 van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning bepaalt dat “Bij verordening wordt bepaald op welke wijze het college zorg draagt voor een jaarlijkse blijk van waardering voor de mantelzorgers van cliënten in de gemeente.” ChristenUnie Haarlem vindt dat een jaarlijkse feestdag hier niet aan voldoet. Frank Visser: “Met deze dag wordt een groot aantal mantelzorgers niet bereikt. Wij blijven daarom strijden voor de terugkeer van het mantelzorgcompliment.”

AMENDEMENT Mantelzorgcompliment in WMO-verordening

De gemeenteraad van Haarlem in vergadering bijeen op 19 juli 2018, 

Gelezen het voorstel voor de verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Haarlem 2018 (hierna: WMO-verordening 2018)

Overwegende dat:

• Artikel 2.1.6 van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning bepaalt dat “Bij verordening wordt bepaald op welke wijze het college zorg draagt voor een jaarlijkse blijk van waardering voor de mantelzorgers van cliënten in de gemeente.”
• Deze blijk van waardering tot enkele jaren terug in Haarlem werd geregeld door het zogenaamde mantelzorgcompliment, een jaarlijkse financiële gift voor mantelzorgers op grond van artikel 7.1 van de verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Haarlem 2015;
• Dit mantelzorgcompliment inmiddels niet meer wordt verstrekt en de middelen hiervoor in plaats daarvan worden ingezet voor collectieve en individuele ondersteuning van mantelzorgers en een aanbod aan respijtvoorzieningen;
• Ondersteuning iets vanzelfsprekends zou moeten zijn en wat anders is dan een jaarlijkse blijk van waardering en ondersteuning daarom niet in de plaats zou moeten komen van deze jaarlijkse blijk van waardering;
• De blijk van waardering in de nieuw voorgestelde WMO-verordening 2018 ondanks de wettelijke bepaling niet meer expliciet wordt genoemd maar wordt vervangen door “een jaarlijkse activiteit voor mantelzorgers” welke blijkens de toelichting bestaat uit een evenement op de jaarlijkse Dag van de Mantelzorger;
• Het organiseren van een evenement niet iets is wat thuis hoort in een verordening, maar blijkbaar alleen is opgenomen om via een ruime interpretatie toch te voldoen aan de wettelijke eis van een jaarlijkse blijk van waardering;
• Met een evenement het merendeel van de individuele mantelzorgers niet wordt bereikt, terwijl met het mantelzorgcompliment het grootste deel van de mantelzorgers wel kan worden bereikt;

Besluit

1. Artikel 17.1 te wijzigen zodat deze komt te luiden:

Artikel 17.1 Jaarlijkse waardering mantelzorgers

1.Het college zorgt ervoor dat de cliënt aan wie mantelzorg wordt verleend, zijn mantelzorgers jaarlijks een blijk van waardering kan verlenen (mantelzorgcompliment).

2. De cliënt kan voor het verlenen van een blijk van waardering, hiervoor een aanvraag indienen bij het college.

3. Een mantelzorgcompliment bestaat, naar keuze van de mantelzorger, uit een jaarlijks te verstrekken cadeaubon of een geldbedrag ter waarde van een door het college vast te stellen bedrag.

4. Het college kan nadere regels stellen over de voorwaarden om in aanmerking te komen voor het mantelzorgcompliment.

1. De bijbehorende toelichting te wijzigen zodat deze komt te luiden:

Artikel 17.1 Jaarlijkse waardering mantelzorgers

Dit artikel omschrijft dat het college een mantelzorgcompliment kan toekennen aan een cliënt. Vanwege het belang dat mantelzorg heeft voor de leefbaarheid van de samenleving, het welzijn van de hulpbehoevende en de betaalbaarheid van de Wmo, is deze jaarlijkse blijk van waardering op zijn plaats.

Deze bepaling betreft een uitwerking van de plicht in artikel 2.1.6 van de wet dat in een verordening moet worden bepaald welke wijze het college naast de algemeen toegankelijke voorzieningen voor mantelzorgondersteuning (zoals lotgenotengroepen, trainingen en workshops voor mantelzorgers) en individuele ondersteuning die mogelijk is in de sociale basis (zoals het aanbod van respijtvoorzieningen), zorg draagt voor een jaarlijkse blijk van waardering voor de mantelzorgers van cliënten in de gemeente.

Artikel 2.1.6 stelt dat het moet gaan om mantelzorgers van cliënten in de gemeente. Artikel 1.1.1 van de wet definieert een cliënt als een persoon die gebruik maakt van een algemene voorziening, maatwerkvoorziening of pgb, of door of namens wie een melding is gedaan. Het gaat dus ook om mantelzorgers van cliënten die een hulpvraag hebben aangemeld, ook al is daar geen voorziening op basis van deze wet uitgekomen. Voorts is de woonplaats van de cliënt bepalend, zodat het dus ook mantelzorgers kan betreffen die in andere gemeenten wonen.

Lid 2 vereist dat het mantelzorgcompliment op aanvraag van de cliënt kan worden toegekend.

Lid 3 laat de vorm van de waardering in zoverre open dat wel is bepaald dat het mantelzorgcompliment een bepaalde geldelijke waarde vertegenwoordigd voor een individuele mantelzorger. Het organiseren van een algemeen toegankelijke activiteit voor alle mantelzorgers voldoet dus niet hieraan. Een cadeaubon voor een uitje voor de mantelzorger voldoet hier dus wel aan. Het is mogelijk dat de cliënt meerdere mantelzorgers aanwijst die in aanmerking komen voor een mantelzorgcompliment. Het college kan bepalen dat het vast te stellen bedrag bijvoorbeeld kan worden verdeeld onder vier mantelzorgers.

Lid 4 biedt de mogelijkheid om nadere regels te stellen over de voorwaarden om in aanmerking te komen voor het mantelzorgcompliment. Zo zijn er gemeenten die hebben bepaald dat het mantelzorgcompliment alleen mag worden verstrekt aan de mantelzorger als deze niet voor zijn diensten een betaling ontvangt uit het persoonsgebonden budget, dat de zorgvragen een zelfstandige huishouding moet voeren, dat er sprake moet zijn van een minimaal aantal uur mantelzorg per week en dat een zorgvrager per kalenderjaar maximaal één mantelzorgcompliment mag aanvragen. Dergelijke bepalingen lenen zich meer voor nadere regels dan voor een verordening. Bovendien past het bij de aard van het mantelzorgcompliment dat maatwerk wordt geleverd. Primair gaat het om de waardering voor de inzet van de mantelzorger.

En gaat over tot de orde van de dag.

Frank Visser, ChristenUnie

Frans Smit, OPHaarlem

Moussa Aynan, Jouw Haarlem

Louise van Zetten, Hart voor Haarlem

Gertjan Hulster, Actiepartij