Raadslid Frank Visser: “Ik ben blij dat inmiddels maatregelen zijn genomen. Het is van belang dat inwoners er van uit moeten kunnen gaan dat de WOZ-waarde klopt”.

Lees hieronder het antwoord op onze vragen:

1. Wat is de reden dat Haarlem zo slecht scoort in het onderzoek van de Waarderingskamer? Welke zaken rond de WOZ-waardebepaling zijn niet op orde?

De Waarderingskamer heeft in 2017 het oordeel van de uitvoering van de WOZ voor de gemeente Haarlem naar beneden bijgesteld. Belangrijkste reden daarvoor was dat de Waarderingskamer van mening was dat meer aandacht moest worden besteed aan het systematisch uitvoeren en vastleggen van de jaarlijkse controle op met name secundaire kenmerken (de zgn. 20% controle). Secundaire kenmerken richten zich meer op staat van onderhoud, luxe e.d. Hoewel deze controle wel in de praktijk werd uitgevoerd, werd deze onvoldoende in de systemen vastgelegd. Alleen mutaties werden vastgelegd, maar om aan te tonen dat de controle is uitgevoerd dient ook te worden vastgelegd, dat een pand bezocht is en dat er geen mutaties zijn geconstateerd. Dit is opgepakt en er is een plan van aanpak opgesteld om deze controle uit te voeren en vast te leggen. Dat is in 2017 al opgepakt en in 2018 (en volgende jaren) voortgezet. Het plan van aanpak is gecommuniceerd met de Waarderingskamer en tussentijds besproken en goedgekeurd. Het duurt echter enige tijd voordat de Waarderingskamer haar kwalificatie aanpast, omdat men eerst wil zien of verbetermaatregelen structureel worden doorgezet. Wij verwachting echter wel dat in de komende toetsingsronde van de Waarderingskamer het oordeel bovenwaarts wordt bijgesteld en dat voor de gemeente Haarlem minimaal een voldoende wordt gescoord.

2. Kunt u verklaren waarom Haarlem steeds slechter gaat scoren in de afgelopen jaren? (4,0 in juni 2014, 3,0 in juni 2016 en 2,0 in september 2018)?

De Waarderingskamer is zich in haar controle steeds meer gaan toeleggen op de interne beheersing en de administratieve vastlegging van tal van gegevens van individuele woningen voor het WOZ-proces. Meerdere grotere gemeenten en samenwerkingsorganisaties hebben daarbij er last van dit het modelmatig waarderen, waarbij op basis van peilpunten de marktontwikkeling van gelijksoortige woningen wordt berekend wat bewerkelijker maakt, immers alle individuele kenmerken moeten ook worden meegenomen en dat past niet in een model.  Uiteindelijk gaat het erom dat de waarde-vaststelling op basis van de marktontwikkeling zo goed mogelijk in beeld wordt gebracht. Inhoud, oppervlak en ligging zijn daarbij de belangrijkste factoren. Om tegemoet te komen aan de wensen van de Waarderingskamer zijn systemen opnieuw ingericht om ook alle secundaire factoren ook goed te kunnen vastleggen. Dat is opgepakt en de verwachting is dat bij de komende ronde de Waarderingskamer het oordeel bovenwaarts bijstelt, maar het plan van aanpak is zodanig opgesteld, dat het streven is om voor de gemeente Haarlem door te groeien naar de score 4,0. Zoals bij vraag 1 gesteld gaat daar echter wel enige tijd overheen.

3. In Haarlem wordt de uitvoering van de WOZ-waardebepaling gedaan door Cocensus. Hoe kunt u verklaren dat andere gemeenten waarvoor Cocensus werkt beter scoren?

De gemeente Haarlem is in 2017 wat dieper onderzocht door de Waarderingskamer, met name omdat de marktontwikkeling in Haarlem aanzienlijk was (en is!) en dus ook de verkoopprijzen flink meer dan het landelijk gemiddelde zijn toegenomen. Haarlem staat wat betreft stijgingen van de verkoopprijzen van woningen op de 2e plaats in Nederland (Amsterdam staat op de 1e plaats). 

De Waarderingskamer heeft de andere deelnemende gemeenten van Cocensus minder intensief gecontroleerd en het oordeel voor die gemeenten dus ook niet aangepast. Het plan van aanpak voor de gemeente Haarlem, wordt echter wel voor alle deelnemende gemeenten toegepast, zodat de scores van de Waarderingskamer weer gelijk gaan lopen en zoals gezegd is de ambitie om voor alle gemeenten binnen afzienbare tijd weer op een score 4 uit te komen. 

4. Zijn er afspraken vastgelegd met Cocensus over de kwaliteit van de WOZ-waardebepaling?

Er zijn afspraken vastgelegd in dienstverleningsovereenkomst tussen de gemeente Haarlem en Cocensus over de uitvoering van de WOZ-waardebepaling conform de wet WOZ.

5. Heeft de huidige score nog gevolgen voor de gemeentelijke belastinginkomsten?

De score heeft geen gevolgen voor de gemeentelijke belastinginkomsten. De Waarderingskamer heeft niet gesteld dat de WOZ-waarden onjuist zouden zijn, maar gesteld dat er meer administratief moet worden vastgelegd. Dat wordt overgenomen. Voor het waarderen van woningen is de marktontwikkeling en zijn de primaire factoren verreweg het belangrijkst. De secundaire kenmerken zijn maar zeer beperkt van invloed op de waarde. 

6. Worden verkeerde WOZ-waarden door de gemeente gecorrigeerd of is dit alleen mogelijk als inwoners bezwaar aantekenen?

Bezwaren zijn een belangrijke indicatie om WOZ-waarden te corrigeren. Het aantal bezwaren in de gemeente Haarlem is met 3% iets hoger dan het landelijk gemiddelde van 2,5%, echter een aanzienlijk deel van de bezwaren richt zich op het feit dat men vindt dat de waarde teveel is gestegen en zoals eerder gesteld is in Haarlem de stijging aanzienlijk dan het landelijke gemiddelde.  Bezwaren zijn ook belangrijke meldingen om een betere waarde af te kunnen geven. Immers niet alles van een woning is zichtbaar aan de buitenkant of op basis van luchtfoto’s. Daarnaast kunnen burgers direct nadat zij de gemeentelijke belastingaanslag hebben ontvangen gebruik maken telefonisch vragen stellen over hun WOZ-waarde. Dit kan aanleiding zijn om zonder formeel bezwaar de waarde aan te passen. Deze mogelijkheid van telefonisch contact staat ook duidelijk aangegeven op de bijsluiter bij de aanslag. Dit jaar hebben een kleine 500 inwoners van Haarlem hiervan gebruik gemaakt.

Op moment dat een bezwaar gegrond wordt verklaard, wordt altijd bekeken of de waardeaanpassing ook zou moeten worden doorgevoerd voor de buren of de straat (het dominoeffect). Het zou derhalve kunnen dat waarden gecorrigeerd worden zonder dat men daar bezwaar tegen heeft aangetekend.

7. Welke maatregelen zijn inmiddels genomen om de WOZ-waardebepaling in Haarlem weer op orde te krijgen? Wanneer zal de gemeenteraad over de voortgang hiervan worden geïnformeerd?

Zie het antwoord bij vraag 1. 

Wij zullen u informeren over de uitkomsten van de nieuwe toetsingsresultaten van de Waarderingskamer die wij naar verwachting eind januari 2019 zullen ontvangen.