Voorzitter, allereerst neemt de ChristenUnie met kracht afstand van de teksten die hier buiten op borden stonden zoals dat de burgemeester bloed aan zijn handen zou hebben. Dit soort teksten zijn zeer kwalijk.

Voorzitter, hongersnood in Soedan, al jarenlang burgeroorlog in Jemen en in de oorlog in Oekraïne met Rusland vallen dagelijks duizend(!) doden. De afslachting van duizenden christenen in landen in Midden-Afrika zoals bijvoorbeeld Nigeria. En zo kan ik nog even doorgaan. En toch: geen enkele motie in deze Raad. Ook over de mensenrechtenschendingen in China en Noord-Korea is bij mijn weten nog nooit in deze Raad een motie ingediend.

En dan Gaza. Ook daar is veel leed. En ik snap dat dat veel mensen bezighoudt. Het is een bijzonder ingewikkeld conflict waarvan we de precieze omstandigheden niet kennen of…. Waarvan we deze omstandigheden te goed denken te kennen. Juist daardoor zijn we kwetsbaar voor blinde vlekken. We kennen de beelden van mensen die in de rij staan voor voedselhulp. Maar de beelden van markten waar voedsel wordt verkocht zijn er ook. We horen over het tegenhouden van voedselkonvooien maar ook dat Hamas voedsel inpikt in plaats van te geven aan de eigen burgers. En vandaag: Hamas leider Osama Hamdan die de Palestijnen oproept voedselhulp van een hulporganisatie niet te accepteren omdat er een link met Israël zou zijn. Hij stelt vervolgens dat hij er op vertrouwt dat zijn mensen honger zullen blijven verduren, einde quote. Een leider die zijn volk dus honger laat lijden. Zojuist kwam zelfs het bericht dat Hamas 5 burgers heeft doodgeschoten die wel van deze hulp gebruik wilden maken.

Er ligt hier vanavond een motie waar bij mij toch het gevoel bekruipt dat het veel fracties er vooral om gaat dat ze niet achter willen blijven bij stoere moties uit andere steden. Is dat politieke spel een goede motivatie om zo’n zware uitspraak te doen over zo’n complex onderwerp waar we niet over gaan? Ik vind van niet. Kijkend naar de motie wil de ChristenUnie opmerken dat we meerdere constateringen en overwegingen in de motie eenzijdig en ongenuanceerd vinden, ze doen geen recht aan de situatie.

Voorzitter bij zo iets complex is terughoudendheid op de plaats. Geen van ons allen is bij mijn weten middenoosten deskundige. En: het is buitenlandbeleid, wij gaan over lokale aangelegenheden. Deze avond liet zien dat het al ingewikkeld genoeg is om met elkaar het debat over de lokale zaken te voeren. Ik hoef alleen maar het woord referendum te noemen. Maar dáár gaan we over. Niet over Gaza.

Als de Raad vanavond uitspreekt dat er sprake is van genocide dan is het nog geen genocide. Zelfs als Amnesty International dat roept is het nog geen genocide. Genocide gaat om systematische vernietiging van een groep met een duidelijk patroon waarbij het voortbestaan van de groep wordt bedreigd. Ja er zijn ongetwijfeld oorlogsmisdaden aan beide kanten, maar genocide door Israël: ik zie het niet. Alleen al het feit dat wordt gelobbyd om iets genocide te noemen zegt al genoeg. Bij de rechtbank ga je ook niet lobbyen. Ondertussen heeft Hamas in haar manifest nog steeds de vernietiging van Israël staan, from the river to the sea. Voorzitter: als je dat uitvoert… dan is dat genocide. Hierover zie ik niets in de motie. Ook niets over de slachtpartij van 7 oktober 2023 en de vele raketbeschietingen vanuit meerdere landen richting Israel.

Voorzitter ik zal stoppen. Ik zie dat een grote raadsmeerderheid vanavond er compleet anders in staat. Maar waar we het over eens zijn: Gaza houdt wel veel mensen bezig, aan beide kanten. Volgens de ChristenUnie draagt de motie in ieder geval niet bij aan de verbinding in Haarlem tussen bevolkingsgroepen die zo keihard nodig is. Daarom onze eigen motie over het zoeken naar dialoog en vrede in onze eigen stad waarvan de uitspraak overigens ook gesteund kan worden als u het met de rest van mijn pleidooi of overwegingen in de motie niet eens bent.

De ChristenUnie heeft vanavond een eigen motie gericht op dialoog. Aan de 4^e overweging hebben wij nog het woord gijzelaars toegevoegd op verzoek van Hart voor Haarlem die met ons de motie indient. Wij spreken met onze motie de hoop en wens uit dat het college zich blijft inzetten voor goede contacten en korte lijntjes met de verschillende gemeenschappen in Haarlem. Zodat als er iets aan de hand is de signalen snel terecht komen waar ze moeten komen. Zodat we kunnen samenwerken en we ons inzetten voor verbinding van onze samenleving hier. Dat is waar we voor moeten staan: verbinding in Haarlem.

De motie vraagt het college:

• Zich bij internationale conflicten die veel Haarlemmers bezig houden in te zetten voor verbindende activiteiten en dialoog om Haarlemmers met verschillende standpunten met elkaar in verbinding te brengen;
• Te waken dat de huidige situatie leidt tot het aanwakkeren van antisemitisme en moslimhaat in Haarlem;

M O T I E Dialoog vanuit verlangen naar vrede

Ingediend in de raadsvergadering van 28 mei 2025.

De indieners stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen: 

We stellen vast dat:

• De burgemeester op verzoek van 10 fracties in het vragenuurtje van 22 mei 2025 een verklaring heeft afgelegd over de situatie in Gaza;
• Verschillende fracties dit niet ver genoeg vinden gaan en een uitspraak wensen van de Raad over de vraag of er sprake is van genocide;

We overwegen dat:

• Het gemeentebestuur geen positie heeft in internationale conflicten;
• De Haarlemse Gemeenteraad daarom in de regel zeer terughoudend is met uitspraken over internationale conflicten;
• De Haarlemse Gemeenteraad samen met het college dient te waken over de vrede in de stad voor alle Haarlemmers;
• De situatie in Gaza en Israël veel Haarlemmers diep raakt, zowel vanwege de eerdere aanslagen met gijzelaars en voortdurende beschietingen van Hamas als vanwege het offensief dat werd ingezet door de Israëlische regering en dat nog altijd voortduurt, met tot gevolg een slechte humanitaire situatie en veel onschuldige burgerslachtoffers;
• Het zorgelijk is dat dit conflict in Nederland wordt gebruikt om mensen tegen elkaar op te zetten en dit ook in Haarlem antisemitisme en moslimhaat zou kunnen aanwakkeren;
• Een motie die zich uitspreekt over de militaire acties van Israël en deze bestempelt als genocide de vrede geen stap dichterbij brengt;
• Een dergelijke motie niet bijdraagt aan de onderlinge verbinding tussen bevolkingsgroepen in Haarlem die bewogen zijn bij het conflict;
• Het juist nu van belang is te luisteren naar elkaar en elkaar de ruimte geven ook van mening te verschillen;

We vragen het college om:

• Zich bij internationale conflicten die veel Haarlemmers bezig houden in te zetten voor verbindende activiteiten en dialoog om Haarlemmers met verschillende standpunten met elkaar in verbinding te brengen;
• Te waken dat de huidige situatie leidt tot het aanwakkeren van antisemitisme en moslimhaat in Haarlem;

En gaat over tot de orde van de dag.

De volgende leden dienen deze motie in: 

Frank Visser, ChristenUnie

Louise van Zetten, Hart voor Haarlem

M O T I E “Haarlem spreekt zich uit. Stop de genocide in Gaza!”

Ingediend in de raadsvergadering van 28 mei 2025.

De indieners stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen:

We stellen vast dat:

1. De Israëlische militaire campagne in Gaza heeft geleid tot de dood van naar schatting 50.000 Palestijnen, waaronder tienduizenden kinderen, en het werkelijke dodental volgens mensenrechtenorganisaties en gezondheidsautoriteiten waarschijnlijk aanzienlijk hoger ligt, vanwege ingestorte infrastructuur en vermisten;
2. Het Internationaal Gerechtshof (ICJ) op 26 januari 2024 in een tussenoordeel heeft geoordeeld dat de genocidezaak die Zuid-Afrika tegen Israël aanspande ontvankelijk is, en dat er aanwijzingen zijn voor mogelijke genocidale handelingen;
3. De VN-Speciale Rapporteur Francesca Albanese in maart 2024 concludeerde dat Israël genocide pleegt in Gaza, onder verwijzing naar systematische vernietiging van levensvoorzieningen, aanvallen op civiele infrastructuur en expliciet genocidaal taalgebruik door Israëlische leiders;
4. Meerdere organisaties waaronder Amnesty International, het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies, Oxfam Novib hebben vastgesteld, dat Israël genocide pleegt in Gaza door het schenden van mensenrechten; waaronder het al weken blokkeren van humanitaire hulp (voedsel en medicijnen).
5. Door het schenden van deze mensenrechten vindt uithongering onder de bevolking plaats, een toename in (gewapend) geweld, massale verwoestingen en directe aanvallen op burgers.
6. De gemeente Haarlem in haar communicatie en reactie op vragen (1) tot op heden niet spreekt over de situatie en van een genocide in Gaza.

We overwegen dat:

1. Haarlem als gemeente de verantwoordelijkheid heeft om mensenrechten te respecteren, beschermen en bevorderen;
2. Taalgebruik in officiële communicatie van invloed is op bewustwording, solidariteit en beleidsvorming, en het correct benoemen van ernstige schendingen essentieel is voor transparantie en rechtvaardigheid; 
3. Inwoners van Haarlem dagelijks worden geconfronteerd met het geweld en zich niet gezien voelen door het gebrek aan erkenning in lokale uitingen;
4. Internationale verdragen, waaronder het Genocideverdrag en de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, landen verplichten om actief bij te dragen aan het voorkomen en aan de kaak stellen van mensenrechtenschendingen;
5. De burgemeester in reactie op vragen van de raad d.d. 22 mei 2025 het woord “genocide” of “genocidaal geweld” niet heeft gehanteerd, in tegenstelling tot (juridische) experts, NGO’s, en andere gemeenten;
6. Beëindiging van het conflict er voor kan zorgen dat de resterende gijzelaars worden vrij gelaten.

We verzoeken het college:

1. In de communicatie van de gemeente met betrekking tot de situatie in Palestina expliciet de termen ‘genocide’, ‘genocidaal geweld’ en/of ‘systematische mensenrechtenschendingen’ te gebruiken, in lijn met de vaststellingen van onder andere het ICJ, Amnesty International en VN-experts;
2. Om zich, net als andere gemeenten in Nederland, aan te sluiten bij de oproep aan het kabinet om de Israëlische regering te bewegen de genocide te stoppen, humanitaire hulp tot Gaza ruim baan te geven en vrede af te dwingen.

De volgende leden dienen deze motie vreemd aan de orde van de dag in:

Maarten Wiedemeijer Partij van de Arbeid

Jacqueline van den Broek Partij voor de Dieren

Geert-Jan Procee OPHaarlem

Jasper Drost GroenLinks

Ruud Kuin SP

Meryem Çimen D66

Moussa Aynan Jouw Haarlem

Ron Dreijer CDA

Danny van Leeuwen Actiepartij

1 https://nos.nl/nieuwsuur/collectie/13959/artikel/2567453-meer-gemeenten-spreken-zich-uit-tegenschendingen-van-mensenrechten-in-gaza