De gemeente Haarlem is als centrumgemeente verantwoordelijk voor de vrouwenopvang in de hele regio. Blijf Groep is een hulpverlenende organisatie voor iedereen die maken heeft met uitbuiting en (seksueel) geweld in relaties.  Het blijf-van-mijn-lijfhuis in Heemskerk raakte in opspraak toen klokkenluiders, Femmes for Freedom, SP raadsleden en een journaliste van de Volkskrant een dossier naar buiten brachten over vermeende wantoestanden. Het zou er smerig zijn, er heerste schurft, vrouwen zouden er aangezet worden tot prostitutie en moeten bedelen om voedsel voor zichzelf en hun kinderen. Klachten zouden beantwoord worden met intimidatie door personeel. De klokkenluiders deden hun verhaal in september 2015.

In reactie hierop heeft de GGD onderzoek gedaan naar de hygiene en heeft Blijf Groep een onderzoek laten uitvoeren naar de verleende zorg. Uit het GGD rapport blijkt dat er veel mis was met de schoonmaak van het gebouw, wat deels veroorzaakt wordt doordat het gebouw verouderd is. Inmiddels zijn deze problemen opgelost tot een aanvaardbaar niveau.

Het rapport naar de situatie van de zorg in het Blijfhuis leverde meer discussie op in de commissie samenleving van de gemeenteraad. Enkele beschuldigingen werden weerlegd of genuanceerd. Toch plaatst de ChristenUnie een aantal kanttekeningen bij het onderzoek.

Ten eerste is de opdracht voor het onderzoek gegeven door Blijf Groep zelf, terwijl het de verantwoordelijkheid is van Haarlem als centrumgemeente om toe te zien op de kwaliteit van vrouwenopvang. Nu heeft Blijf Groep zelf een onderzoeksvraag opgesteld die gericht is op wat er beter kan. De vraag was dus niet gericht op waarheidsvinding wat er allemaal mis is gegaan en wie daarvoor verantwoordelijk is. Schaduwraadslid Rosa Barth: “Doe je hiermee de vrouwen die zijn opgevangen recht? Wat is de verantwoordelijkheid van de gemeente? Had de gemeente de problemen niet zelf eerder moeten constateren?”

Ten tweede werd het onderzoek in slechts 8 dagen tijd uitgevoerd, waardoor niet alle betrokken partijen het woord hebben gekregen. Hierdoor is de verkregen informatie onvolledig. Rosa Barth: “Er is in die 8 dagen met veel mensen gesproken, maar niet met alle betrokkenen. Zou het niet zo zijn dat wanneer men gaat onderzoeken wat er gaande is geweest, men de verschillende partijen die er ook maar iets mee te maken hebben er vragen over stelt? Ik heb het over de oud-medewerkers, het personeel dat er nu werkt, de vrouwen die er wonen en de vrouwen die er hebben gewoond? Zou je niet al die partijen evenveel aan het moeten laten komen?”

Ten derde worden aanbevelingen gedaan waar de ChristenUnie het absoluut niet mee eens is. Zo wordt geen aandacht geschonken aan de constatering dat er prostitutie zou hebben plaats gevonden. In het rapport staat: “Van ronselen op de locatie lijkt geen sprake, er zijn wel verhalen dat vrouwen zijn uitgenodigd door andere vrouwen om mee ‘uit’ te gaan, maar geen structurele activiteiten. […] De bewoners worden door de medewerkers regelmatig op de risico’s van prostitutie gewezen.”

Rosa Barth: “Mijn eerste reactie is: waar denken jullie dat deze vrouwen vandaan komen? Uit wat voor situatie komen zij? Dit kunnen vrouwen zijn die in handen zijn geweest van loverboys, die gedwongen zijn tot prostitutie, die een geschiedenis hebben van mensenhandel. Het is naïef om te denken dat die personen opeens uit hun leven zijn op het moment dat ze in een opvanghuis zitten. Daar is begeleiding nodig, bijvoorbeeld in de vorm van een weerbaarheidstraining, waarbij vrouwen emotioneel en fysiek getraind worden. voorlichting op zichzelf is absoluut niet genoeg om vrouwen weerbaar te maken tegen prostitutie.” Kortom, in hoeverre wordt er gewerkt aan weerbaarheid, zodat ze ‘nee’ kunnen zeggen tegen loverboys of lovergirls, al dan niet in het Blijf Huis?

Om deze redenen vindt de ChristenUnie-fractie dat er een nieuw onderzoek moet komen naar het functioneren van Blijf Groep, locatie Heemskerk. De gemeente Haarlem dient opdrachtgever en vormgever van het onderzoek te zijn. Het is onze verantwoordelijkheid dat de opvang voor kwetsbare vrouwen van kwaliteit is in onze regio.