1e termijn 30 juni:

Voorzitter, de laatste kadernota van deze raadsperiode. Welk beeld blijft hangen? Ondanks het dreigende ravijn heeft dit college Haarlem behoorlijk op financiële koers weten te houden. Dat verdient complimenten. Er zijn echt gemeenten waar het veel slechter gaat.

Regeren is vooruitzien: Vette en magere jaren

En toch bekruipt de ChristenUnie een gevoel van ongemak. Dat ongemak zit hem in het feit dat ik al die jaren echte afwegingen heb gemist. Zeg maar: we willen  4 dingen maar we hebben maar voor 2 dingen geld: wat zullen we kiezen? Dit soort keuzes hebben we als Raad niet of nauwelijks  gehad. Herhaaldelijk heeft de ChristenUnie bijvoorbeeld samen met o.a. de VVD gevraagd om een lijst potentiële bezuinigingen. Niet omdat wij persé willen bezuinigen maar wel om inzicht te krijgen wat er eventueel mogelijk is en ook om dit soort potentiële bezuinigingen af te wegen tegenover nieuwe wensen vanuit de Raad. Het college vond dit steeds niet nodig. Wilde liever ambtelijke capaciteit daar niet voor inzetten. De ChristenUnie betreurt dit. Het maakt de ruimte om kaders te stellen in deze Raad kleiner en juist zo’n lijst zo nu en dan maken houdt de organisatie ook scherp. En het maakt het voor de oppositie erg lastig om met dekking te komen voor eigen voorstellen.

Voorzitter: regeren is vooruitzien. Ik moest denken aan het bijbelse verhaal van Jozef. De Farao van Egypte had een droom en Jozef was als slaaf de enige die de droom kon uitleggen, ingefluisterd door God. Hij waarschuwde voor een langdurige hongersnood van 7 jaar. Maar eerst zouden er 7 vette jaren komen. Hij adviseerde die eerste zeven jaren te gebruiken om voedselschuren te bouwen en daarin flinke hoeveelheden graan op te slaan. De Farao geloofde Jozef en maakt hem de onderkoning van het Rijk. Hierdoor kwam Egypte de 7 magere jaren uiteindelijk door en konden ook veel mensen uit andere landen in hongersnood aan voedsel geholpen worden.

Voorzitter, wat als nu de afgelopen 7 jaar de Haarlemse vette jaren zijn geweest, hebben we dan genoeg gespaard? Eigenlijk geen gekke gedachte. Ja we hebben de corona crisis gehad maar die hebben we financieel gezien overleefd onder andere door veel uit te geven. Economisch ging het al vrij snel weer goed.

Wat nu als de huidige geopolitieke situatie vroeg of laat tot een langdurige economische crisis leidt? Zijn we daar wel voldoende op voorbereid. De ChristenUnie vreest van niet. De ChristenUnie doet 2 voorstellen:

Allereerst moeten we opletten met allerlei extra wensen bij investeringen. Vaak zijn die heel goed maar we zouden als Raad hier denk ik kritisch op moeten zijn. Maar dan moet het college ons wel meer informatie geven over die extra’s. Hoe staat het college hierin vraag ik de wethouder financien? Zeg maar een zuinigheidstoets bij grote investeringen.

Ten tweede moeten we kijken hoe de exploitatie zuiniger kan. Zijn bijvoorbeeld alle subsidies nog wel nodig. Kortom: kritisch kijken waar ons geld aan wordt uitgegeven.

De Tweede Kamer heeft voor dit laatste een goede gewoonte: bij elke verkiezingen wordt door de planbureaus het document “Keuzes in Kaart” gemaakt. In dit document staan allemaal mogelijke opties om te bezuinigen en om te intensiveren. Hiermee kunnen politieke partijen aan de slag. O.a. ook voor de doorrekening van hun verkiezingsprogramma. De ChristenUnie wil zoiets ook voor Haarlem. Wij willen bij de begrotingsbehandeling een overzicht van mogelijke bezuinigingen. Zo kunnen we kijken of daar nog opties bij zitten die we cadeau kunnen doen aan de volgende Raad en we kunnen de volgende Raad deze opties meegeven voor besluitvorming over een jaar. Daarom heb ik samen met de VVD de motie “Service aan de Raad”. We vragen het college daarin om: Vóór de behandeling van de Begroting 2026 een overzicht op te stellen van mogelijke besparingsopties en afwegingsrichtingen, met daarbij inzicht in beleidsmaatregelen die kunnen worden beëindigd, versoberd of uitgesteld en bijbehorende financiële effecten en beleidsmatige consequenties; Dit overzicht als informatief document aan te bieden aan de raad, zodat het beschikbaar is voor Begroting 2026 en de formatietafel van een nieuw te vormen coalitie; Ik zeg tegen de PvdA: dit is geen verborgen werkloosheid van ambtenaren. Dit is gewoon het recht van de Raad om informatie. Dit is ook rentmeesterschap: elke euro kun je immers maar 1x uitgeven.

Partij voor de Dieren vergeleek net een eigen voorstel met de samenstelling van de Raad in een andere stad. Laat ik dat ook eens doen: In Amersfoort maken ze zo’n bezuinigingslijst bijvoorbeeld ook. En dat met bijna dezelfde coalitie als hier in Haarlem. Het enige verschil is dat de ChristenUnie en Partij voor de Dieren in het college zitten in plaats van PvdA en Actiepartij. Ook in de gemeente Den Haag hoor ik positieve geluiden. Daar doen ze dit elke vier jaar. Ook daar bijna dezelfde coalitie als Haarlem. Dit keer wel met de PvdA. En daarnaast DENK en Partij voor de Dieren maar dat komt natuurlijk omdat de heer van Leeuwen nog geen zusterpartij in de Hofstad heeft opgericht. Voorzitter, volgens mij zijn die andere gemeenteraden heel verstandig bezig. En aangezien in Haarlem de VVD mijn motie ook nog meetekent zou er toch in deze Raad ook een ruime meerderheid te vinden moeten zijn.

Niet over graf heen regeren

Voorzitter, als ik het dan over de volgende raad heb. We moeten niet over ons graf heen willen regeren. Op twee punten gebeurt dat wel in deze kadernota.

Ja het is hard nodig de komende jaren veel meer te investeren. We hebben scholen nodig, we moeten investeren in sportvelden, etc. Daar is geld voor nodig maar nu wordt in 1x voorgesteld te besluiten om 100 miljoen uit de Algemene reserve te halen. We gaan die 100 miljoen natuurlijk maar voor een klein deel voor de verkiezingen uitgeven.

Daarom heeft de ChristenUnie samen met OPH het amendement 100 miljoen niet in één keer doen waarin wij voorstellen wat betreft de dotatie vanuit de algemene reserve naar de reserve kapitaallasten alleen akkoord te gaan met de eerste 50 miljoen die komend jaar nodig is. Immers: dan is de meerjarenbegroting t/m 2029 ook nog steeds sluitend. Ja, dat komt in 2029 deels door incidentele middelen maar voorzitter: sluitend is sluitend en er is daarom geen noodzaak om het besluit over de tweede 50 miljoen nu al te nemen. Ik zal het amendement niet helemaal voorlezen omdat hij heel technisch is. Het komt er op neer dat we de woorden “in zowel 2025 als 2026” vervangen door “in 2025”.

Ten tweede stelt het college voor om een 3,8 miljoen euro voor incidentele zaken uit het coalitie akkoord te verlengen tot en met 2027 voor een zachte landing. Voorzitter, dat is echt over ons graf regeren. Een aantal van deze posten zou de ChristenUnie nog wel discussie willen aangaan of we daarmee moeten doorgaan. Na de verkiezingen is er bovendien nog voldoende tijd voor een zachte landing. Daarom het amendement Incidenteel niet nu al vastleggen voor 2027 waarin we voorstellen in beslispunt g alleen in te stemmen met de beleidsvoorstellen op post 17 voor zover die gaan over 2026 en dus niet voor 2027.

Dienstbare overheid

Voorzitter, de ChristenUnie staat voor een dienstbare overheid. Een overheid die benaderbaar is voor burgers en inwoners ondersteund als er problemen zijn. Wat dat betreft zijn de wachttijden in de jeugdzorg schrijnend. Ik sluit mij aan bij de vragen van de SP hierover. Die wachtlijsten moeten omlaag.

Natuurlijk de overheid kan niet alles doen: burgers hebben eigen verantwoordelijkheden. Maar soms groeien problemen boven je hoofd en kan de overheid helpen. Dat is in het belang van de overheid en vaak voor burgers ook goedkoper.

Daarom zetten we bijvoorbeeld in op schuldhulp. Allereerst preventief om problemen voor te zijn. Maar ook als mensen in de problemen komen willen we als gemeente er alles aan doen om mensen uit de schulden te krijgen. Immers: hoe sneller uit de schulden, hoe minder groot de kans op andere problemen. Wij horen van de vrijwilligers van schuldhulpmaatje dat er zo’n groot beroep op hen wordt gedaan dat professionalisering nodig is om de vrijwilligers goed te kunnen ondersteunen. Hoe kijkt het college daar tegenaan?

Een ander probleem voor veel inwoners is de rattenoverlast. Ja: bewoners zijn zelf verantwoordelijk voor hun eigen rioolaansluiting. Maar je zal maar te maken hebben met overlast. Dan is het een heel uitzoekwerk om de problemen op te lossen. En wat nu als jij zorgt dat jouw aansluiting op orde is maar de buurman doet dat niet? Dan lopen de ratten nog steeds rond. De gemeente kan hier wel degelijk wat aan doen. Allereerst door goede voorlichting. Maar er is meer mogelijk. Als de gemeente toevallig langs komt om de straat her in te richten zoals nu gaat gebeuren in de Transvaalbuurt, waarom zouden we bewoners dan niet ondersteunen om in 1 klap ook de rattenpreventie te verbeteren? De weg gaat toch open, dan is het een kleine kunst om gelijk de rioolaansluitingen te vernieuwen. Vandaar de motie “Rioolaansluiting Thuisservice” of te wel de motie RAT waarin wij samen met de Partij voor de Dieren het college vragen Bij groot onderhoud of herinrichting van wegen huiseigenaren een aanbod te doen voor het vervangen van de huisaansluiting op het riool en het plaatsen van een ‘rattenscherm’ tegen kostprijs.

Samen met het CDA dienen wij opnieuw een motie in over het mantelzorgcompliment. Een dienstbare overheid dient burgers die dienstbaar zijn te koesteren en te waarderen. Een klein compliment voor mantelzorgers is een passend gebaar dat daarbij helpt. Het is ook nuttig voor de gemeente want zo komt veel beter in beeld wie er in de stad mantelzorgers zijn. Dat kan belangrijk zijn voor preventie. Zo kunnen we er vroegtijdig bij zijn als de zorg mensen boven het hoofd dreigt te groeien en kunnen we voorkomen dat dat gebeurt.

Ook de ChristenUnie ziet graag meer woningbouw in Haarlem. We moeten wel want de nood is ontzettend hoog. Ik hoop dat de liefde tussen PvdA en GroenLinks er toe leidt dat we toch gaan bouwen ten zuiden van het Reinaldapad en in de Put van Peet en… dat er ruimte gaat komen voor woningbouw in de zuidstrook van de Waarderpolder.

Wij zijn daarom ook enthousiast over de motie over fietsparkeren van D66 om wonen boven winkels makkelijker te maken. Zoals net aangegeven kan ons logo daarboven. Dat geldt ook voor de motie over toegankelijkheid de motie over het sturen van de rekening van de verkiezingen naar Den Haag. Er waren nog een aantal andere goede moties hoorde ik net, maar die hebben wij nog niet kunnen lezen. Wij sluiten ons aan bij de vragen van de VVD over de kostendekkendheid van kermissen.

Voorzitter, ik rond af met een anekdote. Ik ben een keer op een warme avond als deze achteraf bestraffend toegesproken door één van onze bodes omdat ik in korte broek hier achter de tafel zat. Daarom heb ik braaf vandaag een lange broek aan. Ik vertel deze annekdote omdat ik mijn respect wil uitspreken voor de bodes, de griffier en de burgemeester die hier vandaag wel in pak rondlopen.  Chapeaux!

(...)

Voorzitter op de valreep heb ik nog een motie namens meerdere partijen. Dit i.v.m. de hitte die er deze avond was in de Raadszaal en het mooie weer buiten. Zouden we er geen traditie van kunnen maken om jaarlijks bij mooi weer het Kadernota debat buiten te houden? Wellicht dat dit dan ook leidt tot een ander soort debat en meer publiek.

2e termijn 3 juli:

Voorzitter in eerdere jaren heb ik er een punt van gemaakt dat de gemeente Haarlem subsidies liet liggen. O.a. miljoenen voor verkeersveiligheid. Dit college heeft het een stuk beter gedaan en veel subsidies binnen gehaald. Toch heb ik deze week weer een casus ontdekt waarin we subsidie hebben laten liggen. Het betreft het intelligent maken van onze verkeersregelinstallaties. Inmiddels is in Nederland bijna 30% van de verkeerslichten intelligent. Dit helpt de doorstroming van al het verkeer. En in Haarlem…. Geen enkel verkeerslicht is intelligent. En hoe komt dat? Er zou nieuw beleid komen in 2018. Dit is uitgesteld tot…. 2026. Nu weet ik dat deze coalitie niet van beleid is maar van actie. Maar waarom is er dan niet een kort briefje naar de Raad gekomen: beste Raad ons nieuwe beleid is: overal intelligente verkeerslichten, we kunnen 50% subsidie krijgen, bent u akkoord? Fijn! Dan komen we in actie! Ondertussen zal het huidige systeem om bussen voorrang te geven bij verkeerslichten rond 2030 vervallen. We zullen dus moeten investeren. Hopelijk is er nog ergens een subsidiepotje, anders: heel erg zonde dit. Daarom de motie intelligente verkeersregelinstallaties voor betere doorstroming waarin ik samen met Actiepartij het college verzoek het nieuwe VRI-beleid nu eindelijk te laten doorstromen en voor 1 juli 2026 te presenteren; Hierin een plan op te nemen voor de uitrol van intelligente verkeersregelinstallaties in Haarlem inclusief het daarvoor benodigde budget; Als onderdeel van dit plan te onderzoeken of in Haarlem na introductie van iVRI fietsers bij regen extra voorrang kunnen krijgen; En voor de behandeling van de programmabegroting 2026 te bezien of voor deze uitrol nog subsidie mogelijk is, bijvoorbeeld bij de provincie en of eerste stappen van de uitrol reeds voor 1 juli 2026 mogelijk zijn, bijvoorbeeld met de hiervoor gereserveerde middelen in de GR;

Voorzitter, de ChristenUnie blijft van mening dat het besluit over de 2^e 50 miljoen nu nog niet moet worden genomen. Juist nu er meevallers zitten in de meicirculaire, die ik echt nog rustig moet gaan lezen, vind ik nu een snel besluit over 50 miljoen niet nodig.

Verder blijf ik het lastig vinden dat verschillende moties nu oproepen geld uit de algemene reserve te halen. Kunnen we dat niet anders doen? Ik weet dat andere gemeenten op de begroting een soort raadsinitiatievenfonds hebben. Zeg maar voor kleine zaken tot een maximum bedrag. Dat dwingt ons ook bij initiatieven uit de Raad tot keuzes te komen. Ik zal hier geen motie over indienen, ik ben wel benieuwd wat de andere fracties ervan vinden.

In het antwoord geeft het college aan dat rioolaansluitingen al worden vervangen als het riool wordt vervangen. Voorzitter, dat is logisch, een riool zonder aansluitingen kan immers niet functioneren. Het ging mij echter om wegherinrichting zoals de Paul Krugerkade binnenkort waar het riool juist niet wordt vervangen. Als je dan de weg open maakt en weet dat er problemen zijn met de rioolaansluitingen dan is het toch logisch om aan de slag te gaan? Ja het is verantwoordelijkheid van bewoners, daar wijzig ik met mijn motie niets aan. Het gaat de ChristenUnie, Partij voor de Dieren en nu ook de Actiepartij er om dat er een servicegericht aanbod wordt gedaan. Dat we als gemeente onze inwoners ontzorgen. We hebben ook een gemeentelijk belang ivm de volksgezondheid. En nogmaals: de eigenaar houdt de vrije keuze of hij meedoet of niet. Ik vergelijk het met de brieven die bewoners zo nu en dan ontvangen over zonnepanelen en isolatie met een collectief aanbod. Ook gefaciliteert door de gemeente omdat de gemeente verduurzaming belangrijk vindt.

Voorzitter, ik rond af. De ChristenUnie steunt motie 35 van de VVD over kleine bouwprojecten. Het college verwijst naar het proces van de omgevingsvergunning. Dat klopt niet. Veel van deze bouwprojecten komen zonder overleg met de gemeente niet van de grond en de gemeente weigert op dit moment dat overleg. De ChristenUnie blijft het oneens met de nieuwe systematiek van de afvalstoffenheffing waardoor gezinnen zo’n 100 euro meer betalen, zelfs als ze afval goed scheiden. Voor de bingo kaart van dhr. Krouwels zeg ik het toch nog maar: de ChristenUnie hoopt dat na de verkiezingen DIFTAR wordt ingevoerd. Dat is veel eerlijker en stimuleert afvalscheiding.

A M E N D E M E N T Incidenteel niet nu al vastleggen voor 2027 

Dit amendement hoort bij Vaststellen Kadernota 2026

De indieners stellen de raad voor om het voorstel te wijzigen:

We stellen vast dat:

• Een deel van de beleidswensen van de huidige coalitie is gefinancierd met incidenteel geld;
• Het college voorstelt om een deel van de beleidsvoorstellen uit het coalitieakkoord (met een totaal van € 3,8 miljoen) incidenteel voor 2027 te verlengen om zo een ‘zachte landing’ te creëren;
• Het volgens het collega aan een volgende raad is om hierin verdere (structurele) keuzes te maken;

We overwegen dat:

• Het na de verkiezingen aan een nieuwe raad en coalitie is om keuzes te maken over de voortzetting, wijziging of beëindiging van bestaand beleid in 2027;
• Er na de verkiezingen voldoende tijd is om nog te komen tot een zachte landing;

We stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen:

Het beslispunt:

g. In te stemmen met de beleidsvoorstellen (posten 14 t/m 18 in het financieel kader) (Kadernota 2026, subparagraaf 2.2. Financieel kader).

te wijzigen in:

g. In te stemmen met de beleidsvoorstellen in posten 14 t/m 16 en 18 in het financieel kader en met beleidsvoorstel post 17 alleen in te stemmen voor zover het gaat om het jaar 2026 (Kadernota 2026, subparagraaf 2.2. Financieel kader).

De volgende leden dienen deze aanpassing op het voorstel in:

Frank Visser, ChristenUnie

A M E N D E M E N T 100 miljoen niet in één keer doen

Dit amendement hoort bij Vaststellen Kadernota 2026.

De indieners stellen de raad voor om het voorstel te wijzigen:

We stellen vast dat:

• Het college voorstelt om in 2025 50 miljoen euro te doteren aan de reserve Kapitaallasten en in 2026 opnieuw om zo een groot aantal investeringen in de stad mogelijk te maken;
• Het college daarbij aangeeft het besluit over de tweede dotatie op een later moment eventueel teruggedraaid kan worden;

We overwegen dat:

• Er niet voor niets wordt voorgesteld om de dotatie in twee stappen te doen;
• Er nog veel onzekerheden zijn richting 2026;
• Er geen noodzaak is om nu al akkoord te gaan met de dotatie van de tweede 50 miljoen euro in 2026 en dit besluit ook prima volgend jaar genomen kan worden;

We stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen:

Het beslispunt:

l. In te stemmen met een dotatie vanuit het vrij beschikbare deel van de Algemene reserve van € 50 miljoen in zowel 2025 als 2026 (post 12) aan de reserve Kapitaallasten en deze de komende jaren te gebruiken als dekkingsmiddel voor kapitaallasten voortvloeiende uit bestaande (reeds door de raad over besloten) projecten uit het investeringsplan (IP) (Kadernota 2026, subparagraaf 2.2. Financieel kader).

te wijzigen in:

l. In te stemmen met een dotatie vanuit het vrij beschikbare deel van de Algemene reserve van € 50 miljoen in 2025 (post 12) aan de reserve Kapitaallasten en deze de komende jaren te gebruiken als dekkingsmiddel voor kapitaallasten voortvloeiende uit bestaande (reeds door de raad over besloten) projecten uit het investeringsplan (IP) (Kadernota 2026, subparagraaf 2.2. Financieel kader).\

De volgende leden dienen deze aanpassing op het voorstel in:

 Frank Visser, ChristenUnie

Joyce Jacobsz, OPHaarlem

M O T I E Service aan de Raad

Deze motie hoort bij Vaststellen Kadernota 2026.

De indieners stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen: 

We stellen vast dat:

• Er momenteel sprake is van een sluitende meerjarenbegroting;
• Een aanzienlijk deel van de beleidswensen van de huidige coalitie is gefinancierd met incidenteel geld;
• De financiële bijdrage van het Rijk voor toekomstige jaren onzeker is;
• Een nieuwe coalitie ongetwijfeld ook eigen wensen zal hebben waarvoor financiële dekking nodig is;
• Er mogelijk in de toekomst ombuigingen nodig zullen zijn;

We overwegen dat:

• Het belangrijk is dat de raad inzicht heeft in mogelijke bezuinigingsopties of herprioriteringen om nieuwe beleidswensen financieel mogelijk te maken;
• Het budgetrecht bij uitstek een raadsbevoegdheid is, en daarmee het recht op tijdige en volledige informatie essentieel is voor het uitoefenen van deze bevoegdheid;

We vragen het college om:

• Vóór de behandeling van de Begroting 2026 een overzicht op te stellen van mogelijke besparingsopties en afwegingsrichtingen, met daarbij inzicht in beleidsmaatregelen die kunnen worden beëindigd, versoberd of uitgesteld en bijbehorende financiële effecten en beleidsmatige consequenties;
• Dit overzicht als informatief document aan te bieden aan de raad, zodat het beschikbaar is voor Begroting 2026 en de formatietafel van een nieuw te vormen coalitie;

En gaat over tot de orde van de dag.

De volgende leden dienen deze motie in:

Frank Visser, ChristenUnie

Nienke Klazinga, VVD

Moriah Hartman, Forum voor Democratie

M O T I E De Raad naar buiten bij de Kadernota

Deze motie hoort bij Vaststellen Kadernota 2026.

De indieners stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen: 

We stellen vast dat:

• Het vanavond ontzettend heet is en dit bij eerdere behandelingen van de Kadernota vaker is gebeurd;
• De Raad zich heeft voorgenomen vaker naar buiten toe te gaan;
• Dit weer daar uitermate voor geschikt is;

We overwegen dat:

• We als huidige Raad niet over ons graf heen willen regeren maar de volgende Raad wel kunnen adviseren

We adviseren de volgende Raad:

• De griffie de opdracht te geven voorbereidingen te treffen zodat het mogelijk is om bij verwachte zomerse temperaturen en wanneer geen regen wordt verwacht de vergadering over de Kadernota te houden in de binnentuin van de Refter of in de Haarlemmerhout;

En gaat over tot de orde van de dag.

De volgende leden dienen deze motie in:

Frank Visser, ChristenUnie

Moriah Hartman, Forum voor Democratie

Danny van Leeuwen, Actiepartij

Petra Oppenhuis, CDA

Sander van den Raadt, Trots Haarlem

 

M O T I E Mantelzorgers verdienen een compliment

Deze motie hoort bij Vaststellen Kadernota 2026.

De indieners stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen: 

We stellen vast dat:

• Mantelzorgers van onschatbare waarde zijn voor onze samenleving;
• Zij vaak langdurig en onbetaald zorgen voor een naaste, wat zowel fysiek als emotioneel belastend kan zijn;
• Veel mantelzorgers zich onvoldoende gezien en gewaardeerd voelen;
• De meeste gemeenten een jaarlijkse blijk van waardering geven in de vorm van een financieel mantelzorgcompliment;

We overwegen dat:

• Haarlem het budget dat het vanuit het Rijk ontvangt voor mantelzorgers besteed aan de organisatie van de jaarlijkse Dag van de Mantelzorger;
• Een groot deel van de mantelzorgers niet wordt bereikt via dit evenement;
• Een waardering van € 50 per mantelzorger een symbolisch maar betekenisvol gebaar is;
• Het compliment mantelzorgers kan stimuleren om zich te registreren, waardoor zij beter  bereikt en ondersteund kunnen worden;
• Dit initiatief bijdraagt aan het erkennen en versterken van de positie van mantelzorgers binnen onze gemeenschap;

Verzoekt het college:

• Om vanaf 2026 elke twee jaar iedere geregistreerde mantelzorger een mantelzorgcompliment van € 50 te geven;
• Dit te dekken door het evenement op de Dag van de Mantelzorger niet meer jaarlijks maar tweejaarlijks te organiseren;
• In samenwerking met lokale welzijnsorganisaties mantelzorgers actief te informeren en te stimuleren zich te registreren;
• De gemeenteraad te informeren over het aantal verstrekte mantelzorgcomplimenten

En gaat over tot de orde van de dag.

De volgende leden dienen deze motie in:

Ron Dreijer, CDA

Frank Visser, ChristenUnie

Joyce Jacobsz, OPHaarlem

M O T I E Intelligente Verkeersregelinstallaties voor betere doorstroming

Deze motie hoort bij Vaststellen Kadernota 2026.

De indieners stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen: 

We stellen vast dat:

• Haarlem in tegenstelling tot veel andere gemeenten nog geen enkele intelligente verkeersregelinstallatie (iVVRI) heeft;
• Alle verkeersregelinstallaties in Haarlem die sinds 2019 zijn aangelegd wel iVRI-ready zijn;
• De vervanging van VRI’s wordt gedekt uit het reguliere vervangingsprogramma of uit projectbudgetten maar er geen budget is voor het ombouwen van de iVRI-ready automaten naar volwaardige iVRI’s;
• Haarlem geen gebruik heeft gemaakt van een landelijke subsidie van 50% hiervoor;
• Openbaar vervoer bij bestaande traditionele VRI’s voorrang krijgt door middel van KAR (korte afstands radio).
• Het KAR-systeem rond 2030 uitgefaseerd wordt en dus tijdig vervangen moet worden door iVRI;
• In Haarlem voor fietsers nog geen rekening wordt gehouden met extra voorrang tijdens regenbuien;
• Haarlem in 2018 een nieuw VRI beleid zou krijgen maar dit beleid nog steeds niet aan de Raad is gepresenteerd en inmiddels is uitgesteld tot oktober 2026;
• In het Jaarplan 2025 van de GR Bereikbaarheid Zuid-Kennemerland 120.000 euro beschikbaar is voor gemeenten die een concreet voorstel indienen voor een regionale bijdrage aan de doorstroming op de regioring middels iVRI;

We overwegen dat:

• Uit studies blijkt dat de verbetering van de doorstroming van het OV met iVRI (10 tot 15%) beter is dan met traditionele VRI in combinatie met KAR (5 tot 10%);
• Dit komt omdat het radiosignaal van KAR meestal pas vlak voor het kruispunt wordt uitgezonden terwijl iVRI veel verder van te voren kan anticiperen en omdat iVRI kan werken met dynamische verkeersregelingen in plaats van vaste tijdvensters;
• Met iVRI ook de doorstroming van fietsen en auto’s kan worden verbeterd in Haarlem;

Verzoekt het college:

• Het nieuwe VRI-beleid nu eindelijk te laten doorstromen en voor 1 juli 2026 te presenteren;
• Hierin een plan op te nemen voor de uitrol van intelligente verkeersregelinstallaties in Haarlem inclusief het daarvoor benodigde budget;
• Als onderdeel van dit plan te onderzoeken of in Haarlem na introductie van iVRI fietsers bij regen extra voorrang kunnen krijgen;
• Voor de behandeling van de programmabegroting 2026 te bezien of voor deze uitrol nog subsidie mogelijk is, bijvoorbeeld bij de provincie en of eerste stappen van de uitrol reeds voor 1 juli 2026 mogelijk zijn, bijvoorbeeld met de hiervoor gereserveerde middelen in de GR;

En gaat over tot de orde van de dag.

De volgende leden dienen deze motie in:

 Frank Visser, ChristenUnie

Danny van Leeuwen, Actiepartij

M O T I E Riool Aansluiting Thuisservice (RAT)

Deze motie hoort bij Vaststellen Kadernota 2026.

De indieners stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen: 

We stellen vast dat:

• Meerdere Haarlemse wijken kampen met overlast doordat ratten woningen binnenkomen en sommige bewoners hierdoor grote financiële schade hebben opgelopen;
• Verouderde rioolaansluitingen, wijzigingen in de grondwaterstand en zwerfafval als oorzaken worden gezien;
• Huisaansluitingen op het riool particulier eigendom zijn;
• Veel huisaansluitingen einde levensduur zijn;
• Om huizen vrij van ratten te krijgen de woningen zowel bovengronds als ondergronds dichtgemaakt moeten worden, waarbij niet alleen de huisaansluiting aangepakt moet worden, maar ook een zogenaamd ‘rattenscherm’ langs de gevel dat minimaal 60cm de grond ingaat noodzakelijk is;

We overwegen dat:

• Het weren van ratten uit woningen van belang is voor leefbaarheid en volksgezondheid;
• Goede informatievoorziening hierover een verantwoordelijkheid is van de gemeente[1];
• Een preventieve collectieve aanpak veel effectiever werkt dan een individuele aanpak en ook financieel aantrekkelijker is;
• De komende jaren veel wegen in Haarlem groot onderhoud krijgen of worden heringericht;

We vragen het college om:

Bij groot onderhoud of herinrichting van wegen huiseigenaren een aanbod te doen voor het vervangen van de huisaansluiting op het riool en het plaatsen van een ‘rattenscherm’ tegen kostprijs;

En gaat over tot de orde van de dag.

De volgende leden dienen deze motie in:

Frank Visser, ChristenUnie

Janneke Moedt, Partij voor de Dieren

Danny van Leeuwen, Actiepartij