In een door de Gemeenteraad aangenomen motie vragen PvdA, GroenLinks, Partij voor de Dieren, ChristenUnie, Actiepartij en VVD om de kansen voor optoppen in de stad te onderzoeken. Een mooi succes!

Tegelijkertijd werd echter een bestemmingsplan vastgesteld waarmee zo'n 2500 adressen in Haarlem worden aangewezen als "waardevol pand", een zogenaamde orde-2 pand. Deze gebouwen krijgen geen monumentenstatus maar het buiten aanzicht van deze panden moet wel worden beschermd. Dit betekent concreet dat sloop/nieuwbouw vrijwel onmogelijk wordt. Ook optoppen van deze panden wordt vrijwel onmogelijk. Voor wijziging aan deze panden is namelijk een advies nodig van de Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit. Bij orde-2 panden is dit advies zwaarwegend en kan niet zomaar terzijde worden gelegd door het College van B&W of de Gemeenteraad.

Raadslid Frank Visser: "Wij zijn blij dat er een brede inventarisatie is gedaan in Haarlem naar waardevolle panden. De eigenaren zijn hier echter onvoldoende bij betrokken. Ik zie op de lijst meerdere complexen staan waar wat mij betreft sloop/nieuwbouw of grootschalige renovatie gecombineerd met optoppen mogelijk zou moeten zijn. Zo zouden we in Haarlem honderden extra woningen kunnen bouwen".

Helaas koos de Gemeenteraad ervoor een amendement van de ChristenUnie om een pas op de plaats te maken niet over te nemen. Frank Visser: "Ik vind dit teleurstellend. Zo heeft Pre Wonen als één van de belangrijke woningcorporaties in de stad aangegeven de aanwijzing van een aantal panden als orde-2 pand niet te steunen. DIt betreft o.a. een reeks verouderde flats in Delftwijk die aan vernieuwing toe zijn. We moeten inderdaad oppassen dat waardevolle panden niet worden gesloopt maar hier is geen integrale afweging geweest. Er is alleen naar architectonische beoordelingen gekeken en niet naar andere maatschappelijke belangen zoals duurzaamheid, leefbaarheid, betaalbaarheid en het oplossen van de woningcrisis"

Motie: Top op, plak aan en plint uit

Deze motie hoort bij het agendapunt ‘’Gewijzigd vaststellen paraplubestemmingsplan behoud omgevingskwaliteiten’’, ingediend 30 mei 2024

De indieners stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen:

We stellen vast dat:

• De gemeente de ambitie heeft om Haarlem tot en met 2030 met 10.000 woningen te laten groeien en om ook voor na 2030 genoeg plancapaciteit op te bouwen.
• Indicatieve berekeningen laten zien dat in Haarlem tussen 2.700 en 3.500 woningen kunnen worden toegevoegd door bestaande gebouwen op te toppen.[https://www.nhnieuws.nl/nieuws/331848/appartementencomplexen-optoppen-biedt-ruimte-voor-extrazandvoort-in-haarlem ]
• Er meerdere conceptuele, modulaire en biobased optopconcepten zijn die in korte tijd gerealiseerd kunnen worden.
• Meerdere organisaties verdiepend onderzoek kunnen doen om (onder andere) optopkansen in Haarlem te ontdekken en te benutten, zoals ook gebeurde in onder andere Alkmaar, Amstelveen en Utrecht.
• De gemeente de kosten van een verdiepend onderzoek inschat op ongeveer 25.000 euro.

We overwegen dat:

• Optoppen samen kan gaan met het verduurzamen, vergroenen en toegankelijker maken van woongebouwen en het toevoegen cq. in stand houden van voorzieningen, waardoor bestaande bewoners van optoppen kunnen profiteren.
• Aan de Haarlemse normen voor auto- en fietsparkeren kan worden voldaan door combinaties te maken met gebiedsontwikkelingen en de herinrichting van openbare ruimte.
• Optoppen mogelijk gecombineerd kan worden met de EFG-aanpak van corporaties en verduurzaming van gebouwen met een VvE.
• Het toevoegen van woningen in bestaand stedelijk gebied zorgvuldige inpassing behoeft zodat de leefbaarheid op orde blijft, hetgeen mogelijk nadere regels vraagt (zoals in de Huisvestingsverordening ook is gedaan voor woningsplitsing in vooroorlogse wijken).
• De provincie Noord-Holland onlangs een handreiking voor grootschalig optoppen liet maken en een subsidie van 2,5 miljoen euro beschikbaar stelde voor optopprojecten.
• Er ook kansen zijn om aan de zijkant bebouwing toe te voegen (aanplakken) of door bergruimte op de begane grond uit te breiden en om te vormen tot woningen (uitplinten).

We vragen het college om:

• Om een verdiepend onderzoek te laten uitvoeren naar kansen voor het toevoegen van extra woningen door optoppen, uitplinten en aanplakken op, aan of onder appartementengebouwen met oog voor de leefbaarheid in de wijken en eventuele aanpassing van bestaande regelgeving.
• Om inzichtelijk te maken hoe de gemeente optoppen, uitplinten en aanplakken op kansrijke plekken kan stimuleren, bijvoorbeeld bij een volgende wijziging van het parapluomgevingsplan.
• Om de kosten voor dit onderzoek te dekken uit het budget “Voorbereidingskosten gebiedsontwikkeling”.
• Om de onderzoeksresultaten te agenderen voor de commissie Ontwikkeling.

En gaat over tot de orde van de dag.

De volgende leden dienen dit voorstel in:

Dion Heinis, PvdA
Danny van Leeuwen, Actiepartij
Jacqueline van den Broek, Partij voor de Dieren
Frank Visser, ChristenUnie
Alexander Bruch, VVD
Sacha Schneiders, GroenLinks

A M E N D E M E N T Orde 2 nu niet aan de orde van de dag

Dit amendement hoort bij 13 Gewijzigd vaststellen paraplubestemmingsplan behoud omgevingskwaliteiten 

Ingediend op 30 mei 2024

De indieners stellen de raad voor om het voorstel te wijzigen:

We stellen vast dat:

• Het aantal panden met orde-2 status in Haarlem met dit paraplubestemmingsplan met circa 2500 adressen wordt uitgebreid;
• Het college dit als uitwerking ziet van de motie “Beleidskaders hoogbouw en bescherming erfgoed” van 19 oktober 2017;
• Deze motie vroeg om toetsingskaders voor transformatie betreffende niet door de Monumentenwet beschermde objecten en gebieden die toch waardevol zijn om te behouden;

We overwegen dat:

• Het college een na-inventarisatie heeft gedaan, maar de toetsingskaders en de potentiele gevolgen daarvan nooit aan de Raad zijn voorgelegd;
• De Raad nu in één keer het eindresultaat ziet met een concreet voorstel om een groot aantal orde-2 panden aan te wijzen;
• Er geen overleg is geweest met woningeigenaren terwijl belanghebbenden als Heemschut wel adressen hebben kunnen aandragen;
• Alleen architectonische afwegingen een rol lijken te hebben gespeeld en geen afwegingen op het gebied van betaalbaarheid, duurzaamheid en aanpak van de crisis op de woningmarkt;
• Er veel adressen bij zitten van woningcorporaties met wie de gemeente prestatieafspraken maakt, maar ook in dit verband niet gesproken is over de aanwijzing van orde-2 panden;
• Het door de aanwijzing van orde-2 panden voor woningcorporaties lastiger wordt om invulling te geven aan afspraken ten aanzien van woningbouw er forse drempels worden opgeworpen voor woningbouw middels optoppen of sloop/nieuwbouw inclusief verdichting;
• Pre Wonen bezwaar heeft aangetekend;
• Verduurzaming door de aanwijzing wordt bemoeilijkt doordat dit inpandig moet worden gedaan, en er in veel van onze panden weinig tot geen ruimte voor dit soort oplossingen is.
• Vrijwel het hele Ramplaankwartier als orde-2 wordt aangewezen wat mogelijk problemen geeft bij de realisatie van de zogenaamde zonkapel bij het verduurzamingsproject in deze wijk en dit ten koste kan gaan van het draagvlak van dit project;
• Het daarom wenselijk is om de aanwijzing van orde-2 panden uit te stellen en eerst hierover een breder gesprek te voeren in de gemeenteraad met ook participatie van de betreffende eigenaren van de panden;

We stellen de raad voor om het volgende besluit te nemen:

Het beslispunt:

• Het paraplubestemmingsplan behoud omgevingskwaliteiten ((NL.IMRO.0392BP.0120006-va01) gewijzigd vast te stellen. 

te wijzigen in:

• Het paraplubestemmingsplan behoud omgevingskwaliteiten ((NL.IMRO.0392BP.0120006-va01) gewijzigd vast te stellen waarbij de aanwijzing van nieuwe orde 2-panden niet wordt opgenomen in het paraplubestemmingsplan door paragraaf 2.2.1.4 (Beeldbepalende panden) en Bijlage 1 (Lijst met beeldbepalende panden (orde 2) te verwijderen.

De volgende leden dienen deze aanpassing op het voorstel in: 

Frank Visser, ChristenUnie